Donderdag 25 juni 2009

Gävle - Stockholm: 170km

We rijden na het ontbijt naar het centrum voor een capucinno bij Wayne’s. Daarna zetten we koers naar Stockholm. Het is ruim 2 uur rijden naar de hoofdstad. Met behulp van de Tomtom vinden we eenvoudig onze weg door het drukke verkeer naar de jeugdherberg Zinkensdamm op het eiland Södermalm. We checken in en brengen de bagage naar de kamer. Het is een prima kamer met eigen douche/wc, tv en internetaansluiting. Vervolgens rijden we weer de stad in om de auto in te leveren bij Avis in de Vasagatan, tegenover het centraalstation. We kopen een openbaar vervoerkaart voor 72 uur voor 200 kronen. Vervolgens nemen we de metro naar de oude stad en lunchen op het terras van een klein lunch tentje. Het weer is wederom prachtig. We lopen de oude stad in en ik haal oude herinneringen op uit uit de tijd dat ik hier stage liep. 

We komen op de grote markt en lopen door naar het koninklijk paleis. Het huidige paleis werd in 1754 voltooid en staat op de plaats van het oude driekronenkasteel, dat in 1697 afbrandde. Het is ontworpen door de architect Tessin de jongere. We drinken koffie op de binnenplaats en kopen kaartjes voor een bezoek aan de Koninklijke vertrekken. Om 14 uur is er een rondleiding in het Engels. We ontmoeten de gids in de rijkszaal, waar vroeger de koning het parlementsjaar opende. Hier staat ook de de zilveren troon van koningin Kristina (1626-89). Tegenwoordig gaat de koning naar het parlement voor de opening van het zittingsjaar. De zaal wordt nog wel voor andere gelegenheden gebruikt. Er volgt een rondleiding, die begint in de Ordezalen, die gewijd zijn aan de koninklijke orden, die het Zweedse hof rijk is. Van de nog in leven zijnde geridderden hangt er een schild in de ordezaal. Zodra de geridderde overlijdt verhuist het schild naar de Riddarholmkerk. Dat geldt dus ook voor de schilden van onze koninginnen Wilhelmina en Juliana. We vervolgen de rondleiding door de vertrekken op de tweede etage, die voornamelijk door koning Gustav III zijn ingericht. Deze 18^e eeuwse koning centraliseerde het gezag, trok alle macht aan zich en introduceerde allerlei Franse hoftradities, die de adel vernederde en marginaliseerde. Dit werd ook zijn dood. Hij werd tijdens een operabal neergeschoten en overleed later aan de gevolgen. We zien de voormalige eetzaal (nu raadszaal waar de koning de regering ontmoet), de salons en slaapvertrekken van de koning en de koningin en de galerie die er tussenin ligt. Deze wordt nu juist voor Koninklijke diners gebruikt. Vroeger was het regel, dat een koninklijk diner was afgelopen, zodra de koning zijn bord leeg had. De koning werd het eerst bediend en begon meteen te eten. Gustav V bijvoorbeeld, was een snelle eter en zo kon het gebeuren dat nog niet iedereen te eten had gehad als de koning klaar was en iedereen naar huis moest. Nu zijn de etiquettes wat gemoedelijker. Echter om 11 uur is het uit met de pret en moet iedereen naar huis. Het koninklijk paar woont al sinds 1981 niet meer hier, maar op kasteel Drottningholm buiten de stad. In 1999 bedacht de huidige koning Carl XVI Gustav, dat het een leuk idee zou zijn om in het paleis een discofeest te houden tijdens de eeuwisseling. Om te testen of de constructie van het 250 jaar oude paleis hiertegen bestand was liet men groepen soldaten door de zaal marcheren, terwijl men metingen verrichtte. Het paleis kon er tegen en het feest ging door.

Na de tour gaan we naar buiten en drinken nog wat op het terras van Chokladkoppen op het grote plein, Stortorget, in de oude stad. Hét homo-café en terras van de stad. Vandaar lopen we langs het Cornelis Vreeswijkmuseum, dat honderd meter verder op is gevestigd. Cornelis Vreeswijk (1937-87) is een van oorsprong Nederlandse zanger, die in 1948 met zijn ouders naar Zweden emigreerde. Nadat zijn ouders in 1961 remigreerden, bleef Cornelis in Zweden achter en begon een carrière als zanger en liedjesschrijver. Hij werd in Zweden ongekend populair met zijn liederen - 2 augustus is zelfs Cornelis Vreeswijkdag - , die muzikaal putten uit de blues en de Zweedse volksmuziek. Het Vreeswijk genootschap heeft hier in het hart van Stockholm een klein, gratis museum ingericht, waar handschriften, posters, gitaren en albums zijn tentoongesteld. Ook in Nederland had Vreeswijk in de jaren '70 korte tijd succes met in het Nederlands vertaalde songs. Zijn grootste succes was zowel in Zweden als Nederland "Veronica".  

We gaan met de metro terug naar de jeugdherberg. Vanuit de metro zien we talloze Stockholmers langs de kade bij het Kornhamnstorg liggen zonnebaden - ook voor mij een nieuw fenomeen.  We gaan 's avonds op bezoek bij mijn oude vriend Martin, die nu in Saltsjö-Boo woont. We nemen de metro naar Slussen en stappen over op de bus naar Nacka (Boo Backen). Het is ruim 20 minuten rijden. Martin komt ons bij halte met zijn jongste zoon tegemoet. Het wordt een leuke avond. We barbecuen en spelen met de twee zoons, Albin en Waldemar. Dochter Iris is nog op vakantie in Frankrijk bij haar opa. We praten bij met Martin en Katarina op het terras van hun nieuwe huis. Om half elf nemen we de bus terug.

Weer: zonnig en warm, 25 graden

Vrijdag 26 juni 2009

We gaan met de metro naar het centrum en stappen uit op Gamla Stan, het oude stadscentrum. We starten de dag met koffiedrinken op het terras van Chokladkoppen op Stortorget. Na de koffie nemen we de metro naar Ropsten, waar we overstappen op de Lidingöbanan. Dat is een tram, die via een eigen baan en brug ons naar het eiland Lidingö brengt. We stappen na twee haltes uit en lopen naar de Carl Millesgården. Dit is het huis van de beeldhouwer Carl Milles (1875-1955), dat prachtig op een berg is gelegen met uitzicht op de stad. Milles was een productief beeldhouwer, die grote en kleine bronzen sculpturen maakte, die meestal in de openbare ruimte in Zweden te vinden zijn. De tuin van het huis is ingericht als beeldentuin, dat vol staat met afgietsels en modellen van beroemde werken van de kunstenaar. Bij zijn leven al was de kunstenaar bezig om zijn woning en tuin in te richten als kunsttuin voor het publiek. Op bepaalde open dagen kon men hier de beelden bezichtigen. Bij zijn dood liet hij het huis aan het “Zweedse volk” na. Op het terrein is ook een lunchcafé, waar we de lunch met uitzicht gebruiken. Na het bezoek aan de tuin, in de zinderende zon, gaan we richting oude stad.

We stappen weer bij Gamla Stan uit en lopen nu aan de andere kant het station uit naar Riddarholmen, waar de Riddarholmkerk staat. In deze kerk startte Gustav II Adolf (d. 1632) de traditie van Koninklijke begrafenissen en mausolea. Juist op deze plek omdat de kerk op de locatie van het graf van Magnus Ladelås (d. 1290) staat, één van de middeleeuwse koningen van de Svear.  Hier liggen alle Zweedse koningen begraven sinds Gustav II Adolf, met uitzondering van koningin Kristina (1626-89), die zich - tot schande van de Zweedse koninklijke familie - bekeerde tot het katholicisme, afstand deed van de troon en naar Rome verhuisde. In de kerk dus vele sarcofagen van voormalige vorsten en aanhang, maar ook schilden met ridderordes, die aan hooggeplaatste personen zijn verleend, maar die inmiddels zijn overleden. De schilden voor de nog in leven zijnde ridders hangen in het koninklijk paleis. Onder de geridderde zijn ook de koninginnen Wilhelmina en Juliana van Nederland.

We pakken weer de metro en rijden naar T-centralen het centrale knooppunt waar alle 3 metrolijnen samenkomen. We lopen dan naar NK-warenhuis, het grootste en mooiste van Scandinavië. We moeten ons beheersen, maar laten  ons toch tot een aantal aankopen verleiden. 

In de vooravond gaan we een heerlijke cocktail drinken op het terras van Grödan in de Grev Turegatan, niet ver van het metrostation Östermalmtorg. Daarna gaan we eten bij Pontus! in Brunnsgatan, een klein stukje lopen. Een heel trendy restaurant, waar we heerlijk eten met zicht op de keuken. De gerechten zijn zowel als voor als hoofdgerecht te bestellen. Dat maak je zelf uit. De wijnen zijn schreeuwend duur, dus beperken we ons tot een glaasje rood uit Zuid-Afrika.

Na het restaurant gaan we nog naar de bar Torget, aan het Mällartorget in Gamla Stan, één van de gay bars van de stad. Er zitten nog veel mensen te eten. Verder is het er rustig en gemoedelijk.

Dan gaan we naar het hotel, kijken nog wat tv en gaan slapen.

Weer: zonnig en warm, 24 graden

Zaterdag 27 juni 2009

  Na het ontbijt gaan we koffie drinken in de buurt bij bakkerij Eclair op Hornsgatan.  Aan de overzijde van de straat gaat een kapperszaak over en Erik steekt over om zich te laten knippen. Het wordt een zeer kort koppie. We lopen terug naar de jeugdherberg pakken onze spullen en nestelen ons op het terras om onze bestelde taxi af te wachten. Die komt stipt om 12 uur en brengt ons naar het Centralstation. Hier stappen we op de Arlanda Express. Kaartjes heb ik via Internet besteld en de creditcard waarmee ik heb betaald fungeert als vervoerbewijs. Met 200 km/u razen we in 20 minuten naar het vliegveld Arlanda. We hebben al ingecheckt, maar dat hebben meer mensen gedaan en er staat een enorme rij voor de baggage drop-off balies. Gelukkig stroomt het snel door en kunnen we wat gaan eten. De KLM vlucht vertrekt redelijk op tijd om 14.55 en we landen rond 17.00 op Schiphol.  We hebben de trein van 17.46 en rond zeven uur stappen we ons eigen huis weer binnnen. Einde vakantie.

Weer: zonnig, 23 graden