ZWEDEN

Deel 4

Donderdag 18 juni 2009

 

Vandaag zal een rustige dag worden. We slapen een beetje uit en ontbijten in de mooie eetzaal met uitzicht over het Kultsjön, het Kultsjön bij Saxnäs mooie meer hier voor onze deur. Na het ontbijt gaan we kanovaren. We krijgen peddels mee en reddingsvesten. Helaas is het begonnen met waaien en de golven worden steeds hoger. Zelfs hier en daar witte kopjes. Toch peddelen we een stuk rond, maar na ruim een uur houden we het toch voor gezien. Misschien wordt het later beter. We rusten even uit en rond half een gaan we lunchen. Na de lunch wandelen we een beetje en om half vier gaan we naar de Spa afdeling van het hotel voor onze kuurbaden en massage. Een heerlijke ervaring. Om half zes gaan we eten in het restaurant van het hotel. Het is nog steeds niet erg druk, maar er zijn dit keer nog twee tafels bezet. Er is keus uit een buffet of a la carte. We kiezen a la carte. Ik neem Souvas, een schotel met rendiervleesreepjes in een lekker saus en geperste aardappels.

Inmiddels is de wind niet gaan liggen en we geven het plan op om nog eens te gaan kanoën. In plaats daarvan kijken we voetbal: Conferderations Cup, Egypte tegen Italië.

Weer: wisselend bewolkt, wind. 9 graden.

 

Vrijdag 19 juni 2009

Saxnäs - Umeå: 322km

Na het ontbijt vertrekken we richting Umeå. Een flinke rit van ruim 300km. We stoppen al snel om de trapstroomversnelling te bekijken. Daarna rijden we fluks door naar Vilhelmina. Na een uurtje zijn we er en drinken we koffie in het hotel Wilhelmina. De plaatselijke konditorei is dicht op midzomeravond en midzomer. We rijden naar de kerk voor een bezichtiging en kieken nog wat in de kerkstad, de directe omgeving van de kerk. Houten huisjes langs de kerkstraat. Het regent helaas. We tanken en nemen geld op. Het kan weer, want we zijn weer min of meer in de beschaafde wereld terug. Dan rijden we verder naar Lyksele. Dat is een regionaal centrum, maar op deze midzomeravond is het een dooie boel. De winkels zijn nog open, maar lang niet allemaal en de meeste maar tot 12 of 14 uur. We eten een warme sandwich bij het lokale broodjeszaakje en rijden verder naar Umeå. Daar aangekomen zien we dat er erg stil is op straat. We checken in bij het hotel Scandic Plaza en krijgen een kamer op de 11e etage met prachtig uitzicht over de stad en rivier. Het is inmiddels te laat om nog naar het openlucht museum te gaan om deUmeå midzomerfestiviteiten mee te maken. Als we rond 4 uur de straat op gaan is het doodstil. Alle winkels en restaurants zijn dicht met uitzondering van de hamburgertent Max. Dit is wel erg triest. Umeå is een stad van ruim 100 duizend inwoners, maar vandaag (en morgen) is het volkomen uitgestorven. Veel zaken zijn dicht tot maandag of dinsdag. Zelfs de bioscoop en de Chinees zijn dicht. Ongelooflijk. We vinden nog wel een Wayne’s coffee (de Zweedse Starbucks), die open is. We nemen een bakkie met lekker gebakje en drinken het op het terras. Het weer is fantastisch vandaag. De zon schijnt en uit de wind is het gewoon lekker warm. We wandelen verder en ontdekken tot onze grote vreugd een restaurant op een boot in de Ume-rivier, dat wel gewoon open is. Gewoon wil zeggen, geen menukaart, maar wel een dagmenu en een grilbuffet. We doen het en het smaakt nog goed ook. Met glas wijn er bij 570 kronen voor twee. Terug in het hotel kijken we nog naar een stukje van het EK voor jeugdteams en wat midzomer geneuzel. Later op de avond gaan we er nog een keer uit voor een glas wijn op dezelfde boot, deSjöbris. De zaak is nu een stuk leger en we zitten tussen de locale alcoholisten. Dan maar een wandeling door het verlaten stadje. Bij de receptie van het hotel vernemen we dat morgen het hotelrestaurant en bar wel open zijn. Hoera!!

Vroeg naar bed.

Weer: 15 graden en zonnig

Zaterdag 20 juni 2009

 

Het is wat we bewolkt als we opstaan, maar het wordt steeds lichter. We ontbijten in het hotel en gaan daarna op weg naar Norrbyskär.  Onderweg wassen we de auto, die een beetje smerig is geworden, in een wasstraat. Daarna de snelweg op in zuidelijke richting. Als we de snelweg na ruim 30 km weer verlaten komen we op een onverharde weg en wordt de auto weer net zo vies als voor de wasbeurt. In Norrbyn parkeren we de auto bij de steiger van de veerboot. De veerboot gaat om half elf en neemt alleen passagiers, geen auto’s. De scheren eilandjes voor de kust van Norrbyn zijn eind 19e eeuw gekocht door Frans Kempe, telg uit een familie van houthandelaren en eigenaren van houtzagerijen in Mo en DNorbyskäromsjö meer naar het zuiden. Bij toeval stuitte hij op deze eilanden, die door de plaatselijke boeren als onbruikbaar werden gezien en die ze graag verkochten. Voor Kempe waren ze ideaal als basis voor een houtzagerij voor hout dat hij uit de bossen stroomopwaarts van o.a. de Ume rivier liet aanvoeren. Door de uitvinding van de stoommachine was het nu ook mogelijk om hout aan de kust te bewerken en op maat te zagen, in plaats van stroomopwaarts waar het met waterkracht kon. Op het eiland liet hij zagerijen bouwen en de baaien tussen de eilanden gebruikte hij als drijvende opslagplaats. Op de eilanden liet hij ook een dorp voor de arbeiders bouwen, die hij goed betaalde en voorzag van gezondheidzorg, onderwijs, pensioenen, amusement etc. Er was ook inspraak via een soort ondernemingsraad. Zo probeerde Kempe de vakbonden buiten de deur te houden. Hij zag meer in goed overleg tussen arbeiders en onderneming. Tot 1919 lukte dat ook. Uiteindelijk sloot de zagerij in 1953, maar nog tien jaar lang hield men mensen in dienst om de fabriek af te bouwen. Het dorp daarentegen en een aantal gemeenschappelijke gebouwen staan er nog. Er is nu een miniatuur nederzetting voor de kinderen, een museum en een prachtige maquette van de het complex in hoogtijdagen, een kerk en een zomerkamp van de Zweedse YMCA. In het hoofdgebouw is een hotel en restaurant. We wandelen over de eilanden die via dammen met elkaar verbonden zijn. De huisjes worden nu als zomerhuisjes gebruikt. Tenslotte lunchen we in de tuin van het hoofdgebouw. Heerlijke buffetlunch met zalm en ingelegde haring in diverse variëteiten. De zon is gaan schijnen en uit de wind is het gewoon lekker warm.

Om 14.15 nemen we de veerboot terug naar te vaste land. Dan rijden we terug naar Umeå voor een bezoek aan het Gammlia museum. Bij Umeå krijgen we een ontzettende zware regenbui op ons dak. In het Gammlia bekijken we daarom niet het  openluchtmuseum, maar het beeldmuseum (valt tegen) en een deel van het Västerbottenmuseum, waar we foto’s zien van een lokale fotograaf die sociaalhistorische streekdocumentatie afwisselde met buitenlandse reportages, bijvoorbeeld van de Praagse lente in 1968. Er  is ook een tentoonstelling over Österbotten, de provincie aan de overkant van de Botnische Golf, die dit jaar 200 jaar niet meer tot Zweden behoort, als gevolg van de Zweedse nederlaag tegen de Russen in 1809.

De zon breekt weer door als we teruggaan naar het hotel. Ik neem in het hotel rondje sauna. De sauna is op de bovenste etage (14e) van het hotel en geeft een mooi uitzicht over de stad. In de saunacabine zelf zit ook een raam met uitzicht.

Vanuit de sauna zie ik dat restaurant Rex het terras in de zon open heeft en we gaan er maar op af. We drinken een aperitief en blijven dan gelijk ook maar eten. Lekker blijkt het te zijn: ik neem baarsfilé en Erik een Entrecote.

Terug in het hotel kijken we tv: Zuid-Afrika tegen Spanje (0-2).

Weer: zonnig 15 graden; ’s middags een regenbuitje

Zondag 21 juni 2009

Saxnäs - Härnösand: 212km

Na het ontbijt rijden we naar het zuiden en stoppen in Örnsköldsvik voor een kopje koffie. Het stadje is op zondagochtend compleet uitgestorven. Domkerk Härnösand Daarom gaan we maar bij het First Hotell aan de verlaten haven naar binnen en vragen of we koffie kunnen drinken. Dat kan, er staat gratis koffie in de lobby. We bedienen ons en gaan naar het terras dat aan de ontbijtzaal grenst. In het zonnetje met zicht op de nog steeds verlaten haven drinken we ons bakje troost.  We rijden weer verder naar het zuiden en komen rond 1 uur in Härnösand aan. We rijden naar de jeugdherberg, die nog gesloten is. We bellen naar het nummer dat op de deur staat en krijgen de beheerster aan de lijn. Ze geeft ons de deurkode, zodat we naar binnen kunnen. We kunnen onze bagage in een lege kamer zetten. Over een uur zal onze kamer klaar zijn. We lopen de stad in en lunchen bij de Rutiga Dukan, een lunch restaurantje. Dan lopen we terug naar de jeugdherberg en kunnen in onze kamer. Ruime kamer, maar met WC/douche op de gang.

In de middag verkennen we het overzichtelijke stadscentrum van Härnösand. Op het grote plein staat het voormalige neoklassieke gouverneurshuis. Aan het zelfde plein staat ook het voormalige provinciehuis, dat nu dienst doet als museum en toeristeninformatiebureau. Beiden zijn zondags gesloten. De neoklassieke domkerk is de kleinste kathedraal van Zweden. Hij werd gebouwd rond 1840  Het barokke altaar is uit de 18e eeuw. Aan de Nybrogatan liggen o.a. het raadhuis - dat in de steigers staat - en een art nouveau gebouw waar het provinciaal bestuur nu zetelt. Helemaal aan het eind van de straat die langzaam omhoog loopt staat het gebouw van de studentenbond. Vandaar is er een mooi uitzicht over de stad. Achter onze jeugdherberg ligt het buurtje Östanbackan en dat is een van de oudste buurten van de stad. Er staan pittoreske houten huizen langs smalle straatjes, die met keien zijn geplaveid. Rond 1730 was dit het eerste deel van de stad dat herbouwd Openluchtmuseum Murberget werd na Russische invallen. 

Na de stadsverkenning rijden we naar het openluchtmuseum Murberget, het op één na grootste van Zweden. Het grootste is Skansen in Stockholm. Het is open (gratis) en sommige huizen zijn bevolkt door mensen in period costumes. Vooral de beheerder van de kruidenierswinkel is maar wat trots op het geheel. Na een deel van het museum te hebben bezocht en een zak met traditionele snoepjes te hebben gekocht in de historische snoepwinkel rijden we richting strand. De kust staat vol met zomerhuisjes op privé terrein. We parkeren per ongeluk op zo’n privé terrein, maar dat duurt niet lang. De eigenaar komt met veel misbaar naar buiten gestormd om ons op onze fout te wijzen. We rijden verder naar een openbare parkeergelegenheid. Het strand is vooral een kiezelstrand. Het is de hele dag al zonnig en de temperatuur is tegen de twintig graden.

’s Avonds drinken we een biertje bij de haven (Sam’s Pub) en lopen daarna naar een restaurant te zoeken. Het wordt de Matverkstad. Niet bijzonder, wel te eten en goedkoop. Het word ook gefrequenteerd door een viertal alcoholici, maar daar hebben we weinig last van. Dan keren we terug naar de jeugdherberg om voetbal te kijken. Brazilië vermorzeld Italië, dat wordt uitgeschakeld voor de halve finale ten bate van USA.

Weer: zonnig, tot 20 graden

Andere reisverhalen
terug verder