deel 3

Zaterdag 1 september 2007

Na het ontbijt  gaan we koffie drinken in het nog slaperige centrum van Thurso. We lezen de krant. Onze ferry naar Orkney zal om 12 uur vertrekken. We gaan twee uur voor de afvaart naar de haven. We checken in en zetten de auto in de rij. We wandelen wat rond de haven en drinken wat fris in een pub. Om 11 uur komt de ferry binnen en even later begint het inschepen. Stipt om 12 uur varen we uit. De overtocht duurt 1.45 uur. Er is wel deining, maar niets ernstigs. Onderweg zijn er wat fikse buien. Na ruim een uur krijgen we land in zicht. Rond twee uur staan we op de wal in Stromness en rijden naar ons guest house, dat op steenworp afstand van de terminal ligt. We zullen twee nachten verblijven in Millers House and Harbourside Guest House. Het huis is drie eeuwenlang in handen geweest van de handelsfamilie Miller, tot het in 1997 werd gekocht door Magnus en Maureen Dennison, die er een B&B van hebben gemaakt. En niet zomaar één. Zij zijn de trotse winnaar van de prijs voor het beste ontbijt van Schotland in 2006. We lunchen bij Julia's café aan de haven en rijden dan naar Skara Brae, een archeologische vondst van een groep van 7 Neolitische huizen van 3000 vC. Het stormt aan de westkust van Mainland Orkney en het regent dat het giet. We doen onze regenkleding aan. De huizen zijn vrij goed in tact gebleven en simpel van indeling. Een ronde kamer met een haard in het midden. Een kast aan de muur. Alle huizen zijn gelijk en er is geen gemeenschapshuis. De plek is ongeveer 600 jaar bewoond geweest en dan verlaten. Je kunt de huizen en de gangetjes die hen onderling verbinden niet in, maar het geheel is goed te overzien van af een muur die om het complex heen ligt. Er is ook een replica van een woning op ware grote, waar je wel in kunt voordat je de site zelf gaat zien. De site werd bij toeval ontdekt toen een zware storm een stuk land wegsloeg en de resten van de woningen zichtbaar werden. Bezoek aan de site kost £6,50, maar Historic Scotland heeft ook een Explorer pass, waarmee je in totaal zes sites op Orkney kan bezoeken voor £16. Bij bezoek aan drie sites heb je hem er al uit.  Bij de site is ook een landhuis, Skaill House dat tot 1991 werd bewoond door een adelijke familie. De slaapkamer van de laatste bewoonster is nog helemaal in de staat waarin zij het achterliet, nu 16 jaar geleden. Het huis is nu een museum. We rijden weer terug naar Stromness en rusten even uit voor we gaan borrelen in de drukke Ferry Inn. Er is veel lawaaiig publiek dat boven de muziek en de voetbalwedstrijd op tv probeert uit te komen. We eten in Bistro 76. Dat is wel aardig, maar zal geen prijzen winnen op culinair gebied. Later op de avond drinken we nog een borrel in de bar van het Stromness hotel. Ik neem een Highland Park en vervolgens een Scapa single malt. Die worden hier op Orkney gemaakt.

Weer: Bewolkt, regenbuien 12 graden

Zondag 2 september 2007

We ontbijten in de grote onbijtruimte. Ik ben avontuurlijk en neem op Orkney gerookte Kippers. Met een goed gevulde maag gaan we daarna op pad. We rijden richting de Stones of Stennes. Bij het gehucht Stennes staan 4 van oorspronkelijk 12 vlakke gigantisch lange stenen in een ellipsvorm in een weiland. De opstelling is neolitisch. Wat de betekenis ervan is, is onduidelijk. Hoe men indertijd de loodzware stenen hierheen heeft gebracht en rechtop gezet is ook giswerk. Verderop, tussen twee meren zien we de ring van Brogar. Hier staan nog 27 van oorspronkelijk 60 stenen in een kring . Een imposant gezicht tegen de achtergrond van een razende zee, opgezweept door een krachtige wind. We rijden verder naar Birsay, ooit het centrum van Noorse macht hier. De Orkney eilanden behoorden tot de 13e eeuw, net als Shetland tot de Noorse invloedsfeer. De Noormannen hadden hier nederzettingen en graafschappen gevestigd en namen zelfs hiervandaan deel aan kruistochten naar het Middenoosten. Hier in Birsay is een ruïne van een grafelijk paleis uit de 16e eeuw. Op een landtong is nog een bezienswaardigheid, de Broug of Birsay, maar bij hoog tij is die niet bereikbaar. Het is een Pictische nederzetting (Historic Scotland).  Vanaf een klif zien we de woeste zee op de rotsen beuken. We rijden naar Kirkwall, de hoofdstad van de Orkney eilanden. Hier staat de grote St Magnus kathedraal, een Noorse kerk uit 1137, ernaast staan het nieuwe grafelijke paleis uit 1601 en het bisschopspaleis, nu beide ruines. De paleisruïnes worden ook door Historic Scotland beheerd. We kijken rond en de verschillende ruimten zijn nog goed te herkennen. 

We lunchen in een bistro en rijden verder naar het oostelijk deel van het hoofdeiland. Het hoofdeiland is verbonden met de eilanden Burray en South Ronaldsay door middel van basaltdammen. Deze worden de Churchill Barriers genoemd en  zijn in de 2e wereldoorlog aangelegd om een schuilplaats te creeren voor marineschepen tegen de Duitse onderzeeërs. We komen uiteindelijk op South Ronaldsay, waar we na een korte stop in het havenplaatsje St. Margaret's Hope bij de Tombs of the Eagles aankomen. Een boer, Ronnie Simpson, vond hier in 1958 op zijn land een neolithische graftombe en graaft hem zelf uit, omdat de archeologen niet veel belangstelling tonen. Zij waren meer geïnteresseerd in de Burnt Mound (een neolithische vuilnisbelt), die ook op het land van Ronnie ligt. De opgravingen zijn nog steeds in bezit van de familie, die haar best doet om hun zelfvergaarde kennis over te brengen op de bezoekers. De dochter van Ronnie weet echt niet van ophouden en houdt de ene na de andere vuursteen en bijl in de hoogte. De tombe zelf ligt een mijl lopen van de boerderij. Interessant om te zien. Je moet er op je buik met behulp van een soort skateboard  in schuiven en kan kun je rechtop in de grafheuvel staan. Voor het juiste effect liggen er in een nis vier schedels, die pas zichtbaar worden als je op een lichtschakelaar drukt. We rijden weer terug richting Stromness, maar stoppen nog bij Maeshowe, ook een neolithische grafheuvel (denkt men), die door Historic Scotland wordt beheerd. Er zijn echter nooit botten gevonden. De heuvel is alleen onder begeleiding van een gids te bezoeken. Je kunt een rondleiding telefonisch reserveren. Wij hebben dat niet gedaan, maar hebben geluk, dat het aan het eind van de dag niet meer zo druk is. Fran, de gids vertelt ons levendig de theorieën omtrent de ontstaansgeschiedenis. De Noormannen zijn er ook per ongeluk in geweest - waarschijnlijk door het dak gevallen - op terugtocht van een kruistocht en hebben er - soms melige - teksten in runentekens achtergelaten. Terug in Stromness eten we in het Stromness hotel. 

Weer: overwegend droog, enkele buien en zonnige perioden. Stormachtige wind. 16 graden

Maandag 2 september 2007

Stromness - Thurso - Durness 122km

Na wederom een lekker ontbijt gaan we wat rondwandelen in Stromness om de tijd te doden. Onze ferry vertrekt pas om 11 uur. We kopen postzegels op het kleine dorpspostkantoor. De poes ligt op de toonbank! We drinken koffie bij Julia's en kijken rond in de haven. Als de ferry binnenkomt gaan we inchecken. De overtocht verloopt rustig. We eten aan boord. Ik neem pizza. "Do you want chips with that?" vraagt de serveerster. Een beetje verbouwereerd prevel ik "yes please". Maar wat een combinatie! Het zijn niet de eerste chips en er zullen nog vele maaltijden met friet gaan volgen. In Scrabster op het Schotse vasteland aangekomen, rijden we westwaarts langs de noordkust. Een prachtig landschap trekt aan ons voorbij . Bergen met heide begroeit, meertjes, schapen en een woeste kustlijn met rotsen. Het weer wisselt met het uur: zon, wolken, regen en weer opklaringen met zon. Tegen 14.30 uur komen we in Durness aan. Hier zoeken we een kamer bij een B&B. Dat lukt. De WC en wastafel zijn op de kamer, douche op de gang beneden. De gastfamilie (oma, dochter, schoonzoon en vijf kleinkinderen) zijn uiterst vriendelijk. We gaan wandelen vanaf het strand bij Balnakiel. Bij de VVV heb ik een boekje met wandelingen in de omgeving gekocht (£1). We lopen over het strand een landtong op en dan de duinen in over de de rotsen naar de oefenterreinen van defensie. De punt van de landtong wordt zo nu en dan door de luchtmacht als doelwit voor oefenbombardementen gebruikt.  Daar bereiken we een uitzichtpunt Faraid Head, vanwaar we een prachtig uitzicht hebben over de Kyle of Durness, een zeegarm. Bij elkaar is de wandeling 5 mijl. 's avonds eten we bij Mackay's, het enige restaurant in het dorp. Prima eten in stijlvolle eetkamer. Van buiten ziet de zaak er niet uit! Dus niet oordelen op uiterlijk vertoon. In het dorp staat vandaag een mobiele bioscoop. Films worden vertoond in speciaal gebouwde oplegger van 18 meter lang.  De Simpsons staan op het programma. Wij drinken wat in de plaatselijke pub bij de camping.

Weer: wisselend. Zon, regen, wolken. In Durness zonnig bij 16 graden.